FİKİR VE SANAT ESERLERİ KANUNU KAPSAMINDA SAĞLANAN KORUMA

FİKİR VE SANAT ESERLERİ KANUNU KAPSAMINDA SAĞLANAN KORUMA

5846 sayılı Fikir Ve Sanat Eserleri Kanunu fikir ve sanat eserlerini meydana getiren eser sahipleri ile bu eserleri icra eden veya yorumlayan icracı sanatçıların, seslerin ilk tespitini yapan fonogram yapımcıları ile filmlerin ilk tespitini gerçekleştiren yapımcıların ve radyo-televizyon kuruluşlarının ürünleri üzerindeki manevi ve mali haklarını belirlemek, korumak, bu ürünlerden yararlanma şartlarını düzenlemek, öngörülen esas ve usullere aykırı yararlanma halinde yaptırımları tespit etmek amacıyla yasalaşmıştır.

Aynı Kanunun Tanımlar başlıklı 1/B maddesinin a bendinde; Eser; Sahibinin hususiyetini taşıyan ve ilim ve edebiyat, musiki, güzel sanatlar veya sinema eserleri olarak sayılan her nevi fikir ve sanat mahsulleri olarak tanımlanmıştır.

Fikir ve sanat eserlerinin çeşitleri üst başlıklı  Musiki Eserler alt başlıklı 3. maddeye göre; “Musiki eserleri, her nevi sözlü ve sözsüz bestelerdir” şeklinde tanımlanmıştır.

5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunun 14-17 maddeleri arasında Eser Sahibinin Manevi Hakları, 21-25 maddeleri arasında ise Eser Sahibinin Mali Haklarını düzenlemektedir.

5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunun İşleme hakkı madde başlıklı 21. Maddesi uyarınca; “Bir eserden, onu işlemek suretiyle faydalanma hakkı munhasıran eser sahibine aittir”.

Aynı Kanunun 22. maddesinin 1. Fıkrası uyarınca; “Bir eserin aslını veya kopyalarını, herhangi bir şekil veya yöntemle, tamamen veya kısmen, doğrudan veya dolaylı, geçici veya sürekli olarak çoğaltma hakkı münhasıran eser sahibine aittir.”

Aynı Kanunun 23. maddesinin 1. Fıkrası uyarınca; “Bir eserin aslını veya çoğaltılmış nüshalarını, kiralamak, ödünç vermek, satışa çıkarmak veya diğer yollarla dağıtmak hakkı münhasıran eser sahibine aittir.”

Manevi, mali veya bağlantılı haklara tecavüz madde başlıklı 71. maddenin 1. fıkrasında yer alan düzenleme uyarınca;
Bu Kanunda koruma altına alınan fikir ve sanat eserleriyle ilgili manevi, mali veya bağlantılı hakları ihlal ederek;  Bir eseri, icrayı,  fonogramı  veya yapımı hak sahibi kişilerin yazılı izni olmaksızın işleyen, temsil eden, çoğaltan, değiştiren, dağıtan, her türlü işaret, ses veya görüntü nakline yarayan araçlarla umuma ileten, yayımlayan ya da hukuka aykırı olarak işlenen veya çoğaltılan eserleri satışa arz eden, satan, kiralamak veya ödünç vermek suretiyle ya da sair şekilde yayan, ticarî amaçla satın alan, ithal veya ihraç eden, kişisel kullanım amacı dışında elinde bulunduran ya da depolayan kişi hakkında bir yıldan beş yıla kadar hapis veya adlî para cezasına hükmolunur düzenlemesi yer almaktadır.

Eser üzerindeki manevi haklar; eser sahibinin ismine yer verilmesi, eserin işlenmesi sürecinde eser sahibinin iradesine aykırı içerik eklenmesi ve eser sahibinin şeref ve itibarını zedeleyici mahiyette bulunması hallerinde eser sahibinin bu işlemeleri menetmesini sağlayan, devredilemez nitelikli haklardır.

Bu yazı Kimya Hukuk Danışmanlık tarafından hazırlanmış olup, ayrıntılı bilgi ve hukuki destek talepleriniz için 0342-322 33 37 numaralı telefondan iletişim sağlamanız tavsiye olunur.